Ngón tay cò súng được hiểu là bệnh do viêm dây chằng vòng cố định gân gấp ngón tay. Tình trạng viêm tiến triển gây đau khi gấp duỗi các ngón này. Đồng thời việc cử động bị gián đoạn bởi “hiện tượng bật” tại một vị trí nhất định của ngón, thường ở khớp giữa ngón tay.

1. Ngón tay cò súng & Nguyên nhân gây bệnh

Ngón tay cò súng hay còn gọi là ngón tay bật, là bệnh khiến cho ngón tay bị cứng cố định ở một tư thế. Bệnh chủ yếu tác động đến lớp mô xung quanh gân ngón tay gọi là bao gân. Gân là các mô sợi dày gắn cơ với xương. Viêm bao gân dẫn đến gân không chuyển động một cách trơn tru, làm cho ngón tay bị khóa tại chỗ.

Mọi độ tuổi đều có thể bị bệnh ngón tay cò súng nhưng bệnh thường thấy ở những người trên 45 tuổi và ở nữ nhiều hơn nam. Bệnh được cho là nguy cơ nghề nghiệp của nha sĩ, thợ may và thợ mổ gia súc. Trên bệnh nhân mắc một số bệnh lý sau, cũng tăng tỷ lệ bị ngón tay cò súng như:

  • Đái tháo đường
  • Hội chứng ống cổ tay
  • Viêm gân De Quervain
  • Suy giáp
  • Viêm khớp dạng thấp
  • Gút
  • Bệnh thận mạn.

Bệnh ngón tay cò súng xảy ra khi vỏ bao gân của ngón tay bị kích thích và viêm. Trong đó, gân có nhiệm vụ là các dải xơ nối kết cơ với xương. Mỗi gân cơ được bao quanh bởi một lớp vỏ bảo bảo vệ. Điều này ảnh hưởng đến chuyển động trượt bình thường của gân cơ ở trong vỏ bao. Ngoài ra, vỏ bao gân bị kích thích kéo dài sẽ tạo nên sẹo, dày và xơ hóa càng làm cho chuyển động của gân thêm khó khăn.

2. Bệnh có xảy ra với trẻ em không?

Khi chơi cùng với trẻ, hay quan sát bàn tay của trẻ nhỏ, các bậc phụ huynh phát hiện ngón tay của bé cử động không trơn tru, hay bị “khựng” lại hoặc nặng hơn là ngón tay của bé hoàn toàn không duỗi ra được. Ngón tay luôn co lại ở tư thế như hình ảnh “cò súng”. Có thể bé đã bị tật ngón tay cò súng hay ngón tay bật, kẹt gân.

Tình trạng ngón tay cò súng trẻ em xảy ra khi hoạt động của gân gấp với bao gân và ròng rọc bị cản trở. Thông thường ở trẻ em đó là sự xuất hiện vô căn những nốt dày lên trên sợi gân ngang vị trí khớp bàn ngón, khác với tình trạng viêm mãn tính gân – bao gân ở người lớn.

Bệnh lý này ở trẻ em thường được phát hiện ở trẻ từ 3 tháng – 3 năm tuổi, thường xuất hiện ở ngón cái (khoảng 80%) và có thể ở cả 2 tay (khoảng 25%). Phụ huynh là người trực tiếp phát hiện và được chẩn đoán xác định sau khi thăm khám lại từ bác sĩ.

Bệnh lý có 4 giai đoạn, ở giai đoạn 3 và 4, cử động ngón tay đã khó khăn, khi bé cầm nắm đồ vật, ngón tay không trở về tư thế duỗi thẳng, phụ huynh phải mở ra, đôi khi gây đau cho bé.

3. Triệu chứng thường thấy

Các dấu hiệu và triệu chứng của ngón tay cò súng có thể tiến triển từ nhẹ đến nặng, bao gồm:

  • Cứng ngón tay, đặc biệt là vào buổi sáng
  • Cảm giác có tiếng bật hoặc tiếng click khi di chuyển ngón tay
  • Đau hoặc xuất hiện vết sưng (nốt u nhỏ) trong lòng bàn tay ở phần gốc ngón tay bị ảnh hưởng
  • Khi gập, ngón tay như bị “khoá” nhưng khi duỗi sẽ đột ngột bật thẳng. Trong một số trường hợp, ngón tay bị cong không duỗi thẳng được lại và cần có người hỗ trợ
  • Bệnh ngón tay cò súng ở trẻ em thường xuất hiện ở ngón cái, còn người lớn thường bị ở ngón giữa..

Thực tế, nhiều ngón tay có thể bị ảnh hưởng cùng một lúc và cả hai bên bàn tay đều có thể mắc hội chứng ngón tay bật.

Hãy nhanh chóng đến các cơ sở y tế ngay lập tức nếu khớp ngón tay có cảm giác nóng và bị viêm, vì những dấu hiệu này có thể cho thấy bạn đang bị nhiễm trùng. Ngoài ra, bạn cũng cần thăm khám nếu bị cứng, tê hoặc đau ở khớp ngón tay, hoặc nếu ngón tay của bạn không thể duỗi thẳng hoặc uốn cong được như bình thường.